Co z pomnikiem przy likwidacji grobu? Czy można pobierać opłatę za dochowanie zwłok do grobu rodzinnego? Co zrobić w przypadku, gdy ktoś bez zgody przeprowadzi ekshumację? Brak dokumentów potwierdzających z sanepidu Czy do pojedynczego grobu ziemnego i pochowanej urny można dochować trumnę? Po jakim czasie? Rodzina zmarłego najczęściej po pogrzebie prosi osoby przybyłe, przede wszystkim te najbliższe nieboszczykowi, aby wstąpiły na herbatę i coś do jedzenia. Stypa - zwyczaje. Tradycja stypy wywodzi się z pogańskich obrzędów na cześć zmarłych, kiedy to zostawiano na grobach jedzenie, aby zgłodniałe dusze mogły się posilić. Wsparcie w sprawach bankowych zmarłego. O śmierci bliskiego trzeba poinformować bank. Jak to zrobić? Konieczne jest dostarczenie do najbliższego oddziału PKO Banku Polskiego skróconego odpisu aktu zgonu – żeby to zrobić, nie musisz być spokrewniony ze zmarłym. Po zgłoszeniu śmierci w przypadku konta indywidualnego – dla Oto kilka aspektów roli księdza na pogrzebie: 1. Modlitwa za duszę zmarłego. Ksiądz modli się za duszę zmarłego, prosząc o przebaczenie grzechów i o wieczne zbawienie. Ta modlitwa ma na celu duchowe wsparcie dla zmarłego i uspokojenie żałobników. 2. Przemówienie pogrzebowe. A więc, nagrobki z lastryko często wchłaniają wodę zgromadzoną np. po obfitych opadach deszczu. Wówczas na nagrobku mogą pojawiać się przebarwienia czy trudne do usunięcia ślady. Co warto mieć, aby móc przeprowadzić sprawne mycie nagrobka z lastryko? Wodę (najlepiej ciepłą) Szczotkę; Sodę oczyszczoną; Płyn do mycia naczyń jelaskan bentuk pameran berdasarkan tempat dan waktu pameran. Zgodnie z ustawą o cmentarzach i chowaniu zmarłych, grób może być użyty do ponownego chowania, jeśli po upływie 20 lat od zawarcia przez zarząd cmentarza umowy cywilnoprawnej z dysponentem grobu, nie zostanie dokonana kolejna opłata. Użytkownik grobu może wtedy zgłosić zastrzeżenie przeciw pochowaniu w nim innych osób. Zastrzeżenie wraz z uiszczeniem opłaty przewidzianej za pochowanie zwłok powoduje, że grób nadal będzie w jego użytkowaniu. Zastrzeżenie ma skutek na dalszych 20 lat i może być odnowione. Zgodnie z ustawą o cmentarzach i chowaniu zmarłych, grób może być użyty do ponownego chowania, jeśli po upływie 20 lat od zawarcia przez zarząd cmentarza umowy cywilnoprawnej z dysponentem grobu, nie zostanie dokonana kolejna opłata. Użytkownik grobu może wtedy zgłosić zastrzeżenie przeciw pochowaniu w nim innych osób. Zastrzeżenie wraz z uiszczeniem opłaty przewidzianej za pochowanie zwłok powoduje, że grób nadal będzie w jego użytkowaniu. Zastrzeżenie ma skutek na dalszych 20 lat i może być odnowione. Elżbieta Darmorost Sprawdź POLECAMY Grobu się nie likwiduje Nie jest tak, że zarząd cmentarza ma obowiązek likwidacji grobu, gdy nie ma wniesionych opłat. - Zanim do tego dojdzie, mija jakiś czas, to się nie odbywa z dnia na dzień – uspokaja Michał Kosiarski, radca prawny, ekspert prawa administracyjnego i gospodarczego. Według Patrycji Ćwikły z działu prawnego Zarządu Cmentarzy Komunalnych w Krakowie, likwidacja grobu to potoczne stwierdzenie, często błędnie używane. - Grobu się nie likwiduje, a przydziela się go do pochowania kolejnym osobom – wyjaśnia. Jak tłumaczy, zarząd cmentarza wysyła w takim przypadku zawiadomienie do ostatniej opłacającej osoby, że zbliża się lub upłynął termin zapłaty. Jeżeli dana osoba nie zainteresuje się wniesieniem kolejnej opłaty, to grób zostanie przyznany komu innemu. Nagrobek jest rozbierany Nagrobek jest w takiej sytuacji rozbierany, jednak zdaniem Patrycji Ćwikły, trudno mówić o likwidacji grobu – usuwa się tylko zewnętrzne jego oznaki - płyty itp. Po 20 latach zwłoki są już, według ekspertów, zmineralizowane, otwiera się wtedy grób i dokłada kolejne ciało. Nazwiska osób poprzednio pochowanych nie widnieją już wtedy na grobie, pozostają natomiast w księgach cmentarnych. Istnieje jednak możliwość dochodzenia praw przez osoby, które są zainteresowane utrzymaniem grobu, ale nie płacą. W wyniku wytoczenia sporu sądowego o ustalenie prawa do grobu, jest możliwość ubiegania się o zamieszczenie tabliczki z nazwiskiem. Sytuacje takie nie zdarzają się często, najczęściej strony domagają się odszkodowań. Muszą jednak wykazać, że grobem się interesują i dokonano bezprawnego przydzielenia grobu innej osobie. Według Michała Kosiarskiego nie ma podstaw do windykacji kosztów likwidacji nagrobka od rodziny, gdyż grób nigdy nie staje się własnością prywatną. - Myślę, że zarząd cmentarza jest najwłaściwszym podmiotem, aby to on ponosił koszty likwidacji pomnika - mówi. Czytaj też: Zmarłych chowa się na cmentarzach, ale są wyjątki>> Stara ustawa Ustawa o chowaniu zmarłych pochodzi z 1959 roku, w dodatku powiela ona zapisy ustawy z 1932 roku. Nie reguluje ona kwestii opłat, poza tzw. opłatą za pochowanie, która jest wnoszona na 20 lat, uiszcza się ją przy pogrzebie, otrzymując od gminy grób na okres lat 20, z możliwością przedłużenia pod warunkiem uiszczenia opłaty na dalsze 20 lat - opłaty prolongującej nienaruszalność grobu. Ustawa nie przewiduje grobu zwanego wieczystym czy stałym. Przepisy obowiązującej ustawy dzielą groby na ziemne i murowane i do wszystkich ziemnych odnosi się zasada wnoszenia opłaty i zastrzeżenia przeciw ponownemu użyciu grobu. Zdaniem Michała Kosiarskiego tzw. pokładne – opłaty za grób - to akty wewnętrzne gminy w przypadku cmentarzy komunalnych. W przypadku cmentarzy parafialnych decydują regulaminy władz kościelnych. – Nie mogą te opłaty być dowolne – zaznacza Michał Kosiarski. I dodaje, że przydałyby się proste i jasne regulacje, żeby nie było dowolności. Cenniki opłat ustala wójt, burmistrz lub prezydent Ustawa przewiduje nadzór wójta, burmistrza i prezydenta miasta nad cmentarzami - cenniki opłat są więc najczęściej ustalane w zarządzeniach włodarzy. Cmentarz nazywa takie opłaty opłatami za użytkowanie. Dodatkowo zawierana jest specjalna umowa pomiędzy użytkownikiem grobu a cmentarzem. Orzeczenia sądowe stanowią, że w przypadku grobu murowanego nie pobiera się opłat za nienaruszalność i za pochowanie. – Zgadzamy się z tym, ponieważ w takich przypadkach nie pobieramy opłaty za pochowanie, ale za użytkowanie gruntu pod grób murowany – podkreśla Patrycja Ćwikła. Porządek w regulaminie cmentarza Regulaminy cmentarzy zawierają zapisy dotyczące kwestii porządkowych – godzin otwarcia i zamknięcia cmentarza, zasady związane z korzystaniem z urządzeń cmentarnych. - Rozstrzygnięcia nadzorcze wojewodów, do których trafiają uchwały cmentarne zawsze potwierdzają, że uchwała ma regulować tylko kwestie porządkowe – zaznacza Patrycja Ćwikła. Opłaty za miejsce pod grób i prolongaty Przed 2010 r. cenniki były skorelowane z zasiłkiem pogrzebowym, w przypadku zmiany kwoty zasiłku, a najczęściej były to wzrosty, zarządca cmentarza mógł zmienić ceny. Od ok. 8 lat zasiłek jest stały i wynosi 4 tys. zł. Wzrost jest ogłaszany kwartalnie, ale gwałtownie nie wzrasta. Opłaty za grób także nie zmieniają się więc często. W Krakowie do ostatniej zmiany opłat doszło w 2011 roku. Cena za grób murowany na 50 lat w standardowych rozmiarach - 5 miejsc pod trumnę - wynosi ok. 8 tys. Po upływie 30 lat dokonywana jest prolongata za opłatą ok. 3- 4 tys. zł. W Poznaniu opłaty za groby ziemne na okres 20 lat wynoszą odpowiednio - jednomiejscowe - 640,00 zł, dwumiejscowe – ok. 900 zł, trzymiejscowe – ok. 1200 zł, czteromiejscowe – ponad 1600 zł. Grobowce na okres 100 lat, liczony od momentu wybudowania, kosztują - dwumiejscowe - 2500 zł, trzymiejscowe - 5900 zł, czteromiejscowe - 4200 zł. W Łodzi, zgodnie z zarządzeniem prezydenta, miejsce na grób podwójny murowany kosztuje od 1600 do 2000 zł, potrójny od 2200 do 2800 zł, trzymiejscowy – od 2700 do 3500 zł. Miejsce w niszy na 20 lat wynosi 3110 zł. W Gdyni za grób murowany pojedynczy zapłacimy 1200 zł, podwójny – 1850 zł, potrójny i szerszy – 2200 zł, a za niszę w ścianie urnowej - 500 zł. Opłaty za miejsca na urny z prochami W Krakowie miejsce w kolumbarium przy umowie na 30 lat kosztuje ok. 3 tys. zł. W Poznaniu umowy na nisze urnowe w kolumbarium zawiera się na 25 lat, cena kształtuje się w zależności od liczby miejsc – przy jednym jest to 418 zł, przy dwóch – 518 zł, a przy czterech 718 zł. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji. Do składania kondolencji zwykle dochodzi po pogrzebie. Można je przekazać osobiście listownie, bądź poprzez SMS. Nie każdy jednak wie, jak wyrazić smutek i ból związany z wiadomością o śmierci. Zobacz, jak można to zrobić! Do składania kondolencji zwykle dochodzi po pogrzebie. Można je przekazać osobiście, listownie, bądź poprzez SMS. Nie każdy jednak wie, jak wyrazić smutek i ból związany z wiadomością o śmierci. Zobacz, jak można to zrobić! Kondolencje, inaczej nazywane życzeniami żałobnymi, są sposobem na pokazanie współczucia i empatii osobie, która właśnie straciła kogoś bliskiego. Poprzez składanie najszczerszych kondolencji możemy pokazać rodzinie zmarłego, że dzielimy wszystkie ich negatywne uczucia takie jak żal czy smutek. Bardzo ważne jest jednak, aby ubolewanie z powodu śmierci, przekazać w odpowiedni sposób. Musi być to taktowne, delikatne, zwięzłe i wyrażające wsparcie. Jak złożyć kondolencje? Kiedy i jak należy przekazać wyrazy ubolewania? Wyrazy ubolewania powinieneś przekazać, gdy dowiesz się o czyjeś śmierci. Możesz to zrobić na wiele sposobów – wysłać wiadomość lub list, zadzwonić bądź osobiście odwiedzić osobę w żałobie. Znacznie lepsze są jednak kondolencje bezpośrednie, ponieważ wtedy okazujesz osobie w żałobie szczere ubolewanie. Możesz to zrobić poprzez przytulenie lub uścisk dłoni i wypowiedzenie przemyślanych słów. Pamiętaj jednak, aby nie trwało to zbyt długo, ponieważ są to bardzo bolesne chwile. Kondolencje – co powiedzieć? Przykłady Podczas przekazywania kondolencji nie musisz starać się, aby twoja wypowiedź była jak najdłuższa. Powinna być prosta, zwięzła i okazująca wsparcie. Przykładowo możesz powiedzieć: „wyrazy ubolewania”;„składam wyrazy głębokiego współczucia z powodu śmierci”;„moje kondolencje”;„wyrazy szczerego współczucia”,„z ogromnym żalem przyjąłem wiadomość o śmierci”. Są to uniwersalne zwroty, które dobrze sprawdzają się zarówno w sytuacji, gdy chcesz przekazać kondolencje i wyrazy współczucia zarówno koleżance, jak i komuś bliższemu. Najpiękniejsze kondolencje Składając kondolencje, szczególnie na piśmie, warto zwrócić uwagę, aby użyć adekwatnego języka. Popularne, piękne kondolencje to na przykład: „Moje serce wychodzi do Ciebie w czasie Twojego smutku”;„Wiedz, że jesteś w moich myślach i modlitwach”;„W czasie Twojego smutku pragniemy złożyć Tobie i Twojej rodzinie najserdeczniejsze kondolencje”;„Przyjmij moje ciepłe i szczere współczucie”;„Myślę o tobie w tym czasie. Proszę przyjąć moje najgłębsze kondolencje”. Kondolencje cytaty Składając swoje szczere wyrazy współczucia, możemy chcieć uzupełnić swoje własne słowa cytatem, np. z wiersza. „Śmierć nie jest kresem naszego istnienia – żyjemy w naszych dzieciach i następnych pokoleniach. Albowiem oni to dalej my, a nasze ciała to tylko zwiędłe liście na drzewie życia.” – Albert Einstein„Jeśli życie jest dobrem, to dobrem jest i śmierć, bez której nie ma życia.” – Lew Tołstoj„Ja jestem światłością świata. Kto idzie ze Mną, nie będzie chodził w ciemności, lecz będzie miał światło życia” – Św. JanW Tobie, Boże, jest źródło życia i w Twej światłości oglądamy światło. – Ps 36 Kondolencje na FB Składając kondolencje na Facebooku, możesz użyć fraz takich jak: „Bardzo mi przykro, gdy słyszę o twojej stracie”;„Tak mi przykro z powodu twojej straty”;„Wyrazy szczerego żalu i współczucia z powodu śmierci ukochanej, przesyłają”;„Moje serce wychodzi do Ciebie w czasie Twojego smutku”;„Wiedz, że jesteś w moich myślach i modlitwach”;„Proszę przyjąć moje najszczersze kondolencje z powodu śmierci…”;„Jego/Jej śmierć spowodowała pustkę w sercach wszystkich, którzy go znali. Proszę przyjąć szczere kondolencje”;„Moje modlitwy są z tobą i rodziną”. Kondolencje na odległość Na odległość możesz złożyć kondolencje takie jak: „Szanowni Państwo, w imieniu całej rodziny… składamy wyrazy najszczerszego współczucia i kondolencji dla najbliższych zmarłego… Pragniemy upewnić, że pozostajemy razem z Wami w żalu i nieoczekiwanej stracie. Pamiętajcie, iż zawsze możecie na nas liczyć”;„Jest mi ogromnie przykro z powodu straty… Moje kondolencje”;„W tym bolesnym dla nas wszystkim dniu składamy najszczersze kondolencje całej Rodzinie oraz najbliższym… Pamięć o nim na zawsze pozostanie z nami. Módlmy się za jego duszę”. Kondolencje z powodu śmierci mamy Przykłady kondolencji z powodu śmierci mamy to: „Będziemy tęsknić za Twoją matką, była prawdziwym klejnotem”;„To matka pierwsza Cię przytuliła i kochała. Pamięć o jej miłości pozostanie z Tobą. Współczujemy z powodu Twojej straty”;„Twoja matka była osobą jedyną w swoim rodzaju. Nigdy nie zostanie zapomniana przez nikogo z nas, którzy ją znali”. Kondolencje z powodu śmierci ojca Kondolencje z powodu śmierci ojca to na przykład: „Nikt nie mógłby opowiedzieć lepszego dowcipu niż twój tata. Będzie nam bardzo brakować jego humoru i miłości”;„Przykro mi słyszeć o śmierci twojego taty. Twój ojciec był jednym z najmilszych ludzi, jakich kiedykolwiek spotkałem, i miałem szczęście go poznać. Też będę za nim tęsknić;„Mam nadzieję, że uda Ci się znaleźć spokój i ukojenie w tym trudnym czasie. Tak mi przykro, że Ty i Twoi bliscy przez to przechodzicie. Przyjmij moje kondolencje i daj mi znać, czy mogę w jakikolwiek sposób pomóc”. Kondolencje wiersze Kondolencje możesz złożyć w formie wiersza, takiego jak: „Nie umiera ten, kto pozostaje w sercach bliskich”;„Lecz oni ciągle przecież żywi, / Nadal wytrwale są wśród nas, / Ich dusze przy nas pozostały, /Tylko ich ciała zabrał czas”. Kondolencje dla rodziny Kondolencje dla rodziny to na przykład: „Szanowny Panie, z przykrością dowiedziałem się o śmierci Pańskiego… Był on nie tylko najbliższą Panu/Pani osobą, lecz także bardzo lubianym w naszym gronie kolegą. Nie możemy wprost uwierzyć, że nie ma Go już wśród nas. Jego śmierć spowodowała pustkę w sercach wszystkich, którzy go znali. Proszę przyjąć szczere kondolencje. Z poważaniem”;„Wobec ciosu, który spadł na Państwa Rodzinę, niełatwo znaleźć słowa otuchy. Można jedynie życzyć sił do zniesienia tego bólu, który tylko czas może złagodzić. Prosimy przyjąć od nas wyrazy najszczerszego współczucia”. Czego unikać przy przekazywaniu kondolencji? Śmierć bliskiego to najtrudniejsze chwile dla rodziny. Jej członkom na pewno towarzyszy ogromna rozpacz i ból, dlatego nie możesz sprawić, aby twoje wyrazy ubolewania poprzez użycie nieodpowiednich słów, pogłębiały te uczucia. Musisz przede wszystkim pamiętać, aby nie pocieszać nadmiernie osób w żałobie. Zwykle prowadzi to jedynie do większego smutku. Najważniejsze jest to, aby bliscy czuli, że mają w tobie oparcie. Powstrzymaj się również od udzielania dobrych rad – to nie jest czas na to! W związku ze śmiercią jak najbardziej powinieneś przekazać wyrazy szczerego współczucia, ale unikaj życzeń. Złym pomysłem może być życzenie osobie w żałobie np. szybkiego powrotu do sił. Co więcej – jeśli zamierzasz wyrazić ubolewanie na piśmie, to pamiętaj, aby nie tworzyć długich esejów. Twoja wiadomość powinna być krótka i zwięzła, ponieważ członkowie rodziny pogrążeni w żałobie zwykle nie mają siły czy ochoty, aby skupiać się na dłuższych treściach. Czy kondolencje są obowiązkowe? Wiesz już, że ubolewanie z powodu śmierci zawsze powinno być wyrażone w krótkiej i zwięzłej wypowiedzi. Być może jednak zadajesz sobie pytanie, czy trzeba je przekazywać? Odpowiedź brzmi: tak, ale nie zawsze. Żałobnikom warto przekazać wyrazy głębokiego ubolewania nawet gdy niezbyt dobrze znałeś zmarłego lub jego rodzinę. Ich niezłożenie często bywa bardzo przykre – przyjmowanie wyrazów współczucia od obcych jest zupełnie normalne dla osób w żałobie. W sytuacji gdy jednak najbliżsi proszą o ich nieprzekazywanie (np. na klepsydrach), to powinieneś uszanować tę prośbę. Reasumując, podczas przekazywania wyrazów ubolewania musisz skupić się na tym, aby kierować się empatią. Postaw się w sytuacji żałoby i nie mów tego, czego sam nie chciałbyś wtedy usłyszeć. Śmierć kogoś w rodzinie to bardzo trudna sytuacja i bliscy potrzebują czasu, aby móc oswoić się z nową teraźniejszością. Podczas rozmowy z osobą w żałobie staraj się również nie mówić zbyt głośno, nie gestykuluj oraz nie spiesz się. Zobacz także:

co zrobić z tabliczka po pogrzebie