W poszczególnych grupach wiekowych zapadalność na półpasiec wynosiła około: 1/1000/rok u dzieci, 2/1000/rok u dorosłych <40. roku życia i 4/1000/rok u dorosłych w wieku 40–50 lat. U osób w wieku >50 lat zapadalność stopniowo zwiększała się aż do około 10/1000/rok u osób w wieku 80 lat. Czym jest półpasiec? (łac. zoster) to choroba zakaźna, którą wywołuje wirus DNA Varicella zoster (VZV) z rodziny Herpesviridae odpowiedzialny za występującą najczęściej u dzieci ospę wietrzną. Z tej rodziny wirusów pochodzą także oba typy Herpes simplex powodujące opryszczkę wargową i opryszczkę narządów płciowych. Półpasiec u dzieci często wiąże się z silnym bólem w miejscu wystąpienia wysypki. Ból może być ostry, piekący lub pulsujący, a niektóre dzieci mogą odczuwać znaczny dyskomfort. Może być trudne dla dzieci, zwłaszcza tych młodszych, aby wyrazić ból, dlatego ważne jest uważne obserwowanie objawów i reagowanie na nie. 3. Nie jest tak zawsze, ale bywa, że półpasiec u osób starszych jest pierwszym objawem choroby nowotworowej, ale też osłabienia odporności z innych przyczyn: przepracowania, przemęczenia Kochane pomózciew tym misiacu chcę sie przyłożyć do starań o dziecko - wszystko zaplanowałam i za parę dni mam owulacjęale właśnie się dowiedziałam że moja koleżanka z którą miałam parę dni temu kontakt zachorowała na jelaskan bentuk pameran berdasarkan tempat dan waktu pameran. Herpes zoster in childhood Alexander Leung, Benjamin Barankin Open Journal of Pediatrics, 2015; 5: 39–44 Tłumaczył dr n. med. Dariusz Stencel Konsultował dr hab. n. med. Ernest Kuchar, Klinika Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjnym Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Skróty: VZV – wirus ospy wietrznej i półpaśca Copyright © 2015 by authors and Scientific Research Publishing Inc. This work is licensed under the Creative Commons Attribution International License (CC BY). Streszczenie Półpasiec jest wynikiem reaktywacji uśpionego wirusa ospy wietrznej i półpaśca (varicella-zoster virus – VZV), pozostającego w zwojach grzbietowych korzeni nerwów rdzeniowych. Może wystąpić w każdym czasie po pierwotnym zakażeniu lub po szczepieniu przeciwko ospie wietrznej. Zachorowalność w wieku dziecięcym wynosi około 110 na 100 000 dzieci na rok. Do objawów klinicznych półpaśca należy bardzo bolesna, jednostronna osutka pęcherzykowa występującą na obszarze 1 dermatomu (obszaru unerwionego przez jeden nerw czuciowy). U młodszych dzieci półpasiec wykazuje szczególną skłonność do występowania na obszarach unerwionych przez nerwy szyjne i krzyżowe. Choroba zwykle przebiega łagodniej u dzieci niż u dorosłych. Wykazano też, że półpasiec rozwijający się w wyniku szczepienia przeciwko ospie wietrznej ma łagodniejszy przebieg niż półpasiec będący następstwem zakażenia dzikim typem wirusa. Półpasiec najczęściej rozpoznaje się klinicznie na podstawie charakterystycznych objawów. Najczęstszymi powikłaniami są wtórne zakażenia bakteryjne, odbarwienia skóry oraz powstawanie blizn. Osoby podatne na zakażenie po kontakcie z chorym na półpasiec mogą zachorować na ospę wietrzną. U chorych na niepowikłany półpasiec z prawidłową czynnością układu odpornościowego należy rozważyć doustne leczenie acyklowirem. Dożylne podanie acyklowiru jest leczeniem pierwszego wyboru u dzieci z niedoborami odporności obarczonych ryzykiem wystąpienia rozsianej postaci choroby. Leczenie najlepiej rozpocząć w ciągu 72 godzin od wystąpienia osutki. Wprowadzenie Półpasiec (Herpes zoster) jest wynikiem reaktywacji endogennego, uśpionego VZV, przebywającego w zwojach czuciowych korzeni grzbietowych nerwów rdzeniowych po pierwotnym zakażeniu wirusem wywołującym ospę Może wystąpić w każdym czasie po pierwotnym zakażeniu lub po szczepieniu przeciwko ospie Aktywowany wirus przemieszcza się z powrotem przez odpowiedni nerw skórny do unerwionej przez niego skóry, wywołując bolesną, jednostronną osutkę pęcherzykową obejmującą obszar ograniczony do odpowiedniego dermatomu, czyli obszaru unerwionego przez jeden nerw czuciowy. Epidemiologia Do zachorowania na półpasiec częściej dochodzi po przebyciu ospy wietrznej niż po szczepieniu przeciwko ospie Choroba zwykle występuje u osób ze stosunkowo upośledzonym funkcjonowaniem odporności komórkowej, tzn. u osób w podeszłym wieku, z chorobami wywołującymi niedobór odporności albo leczonych lekami Skumulowane ryzyko zachorowania w ciągu całego życia w populacji ogólnej wynosi około 10–30%, a ryzyko zachorowania gwałtownie się zwiększa po ukończeniu 50 Insigna i wsp. wykazali, że w Stanach Zjednoczonych w latach 2000–2001 całkowita zachorowalność na półpasiec, skorygowana o wiek i płeć, wyniosła 320 na 100 000 osób na Wskaźnik zachorowalności był większy u kobiet (390/100 000 osób/rok) niż u mężczyzn (260/100 000 osób/rok). Zachorowalność u dzieci w wieku od urodzenia do 14 lat wyniosła 110 na 100 000 osób na Kawai i wsp. dokonali systematycznego przeglądu 63 badań klinicznych z 22 krajów analizujących zachorowalność na Na podstawie badań z prospektywną obserwacją, elektronicznych baz informacji medycznych oraz danych administracyjnych obejmujących dokumentacje medyczne autorzy wykazali, że wskaźnik zachorowalności w populacji ogólnej w Ameryce Północnej, Europie oraz regionie Azji i Pacyfiku mieścił się w zakresie 300–500 na 100 000 osób na rok. Zachorowalność wśród osób rasy białej 2-krotnie przekracza zachorowalność u osób rasy Ryzyko zachorowania u osób z upośledzeniem czynności układu odpornościowego jest 20–100 razy większe niż u osób w tym samym wieku z prawidłową Półpasiec na ogół rzadko występuje u dzieci przed ukończeniem 10 lat, a jeszcze rzadziej u Im młodszy wiek zachorowania na ospę wietrzną, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia półpaśca w okresie dzieciństwa lub młodszym wieku Półpasiec u niemowląt częściej się wiąże z wewnątrzmacicznym zakażeniem VZV niż z zakażeniem po urodzeniu. U około 2% dzieci mających kontakt z VZV w okresie płodowym rozwija się ospa wietrzna o przebiegu subklinicznym, co wiąże się z ryzykiem zachorowania na półpasiec po Enders i wsp. prowadzili prospektywną obserwację 1373 kobiet, które zachorowały na ospę wietrzną w ciągu pierwszych 36 tygodni Półpasiec rozpoznano u 10 dzieci w okresie niemowlęctwa i wczesnego dzieciństwa, przy czym u żadnego dziecka nie obserwowano objawów klinicznych zakażenia przy urodzeniu. Ryzyko zachorowania na półpasiec po zachorowaniu przez ciężarną na ospę wietrzną między 13. a 24. tygodniem oraz między 25. a 36. tygodniem ciąży wyniosło odpowiednio 4/477 (0,8%) i 6/345 (1,7%). Ośmioro spośród tych dzieci zachorowało na półpasiec w 1. roku życia. 41 odp. Strona 1 z 3 Odsłon wątku: 55343 3 czerwca 2010 18:30 | ID: 221281 Czy ktoś zetknął się z tą chorobą? Bo ja właśnie od dzisiaj mam stwierdzonego przez lekarza. Proszę o wasze spostrzeżenia i opinie. 1 Isabelle Poziom: Przedszkolak Zarejestrowany: 03-07-2009 19:42. Posty: 21159 3 czerwca 2010 18:35 | ID: 221285 Moja szefowa to miała! Bardzo ją bolało ale nic więcej nie wiem...W każdym razie obowiązkowo musiała zostać w domu.... 2 aśka r Poziom: Przedszkolak Zarejestrowany: 31-03-2009 15:19. Posty: 3249 3 czerwca 2010 18:46 | ID: 221288 To jest to samo co ospa wietrzna tylko u osób które przez nią już przeszły czyli w takim wieku bardzo poważna sprawa i podobno bardzo bolesna. 3 czerwca 2010 19:50 | ID: 221316 Wydaje mi się, że nie jest zaraźliwe, czyli nie stanowisz zagrożenia dla otoczenia, pod warunkiem używania osobnych ręczników itd., ponieważ płyn z tych strupków, które się tworzą na ciele, może zawierać wirusa. Półpasiec występuje najczęściej u osób, które mają obniżoną odporność, osłabionych po chorobach, zestresowanych. Dlatego dbaj o siebie, dobrze się odżywiaj i bierz coś na wzmocnienie. Zdrówka życzę. 3 czerwca 2010 20:57 | ID: 221346 Mój dziadek, ojciec i brat mieli - nieciekawa choroba. Dbaj o siebie nawet jak Ci się wydaje że już możesz góry przenosić. Bo wirus atakuje końcówki układu nerwowego. 3 czerwca 2010 21:39 | ID: 221377 6 dziecinka Zarejestrowany: 07-05-2008 11:21. Posty: 26147 3 czerwca 2010 21:41 | ID: 221378 Jedna osoba z mojego otoczenia miała półpasiec. Dbała o siebie i z tego wyszła, nie pamiętam po jakim czasie. 7 Kasiella Poziom: Niemowlak Zarejestrowany: 17-01-2010 19:30. Posty: 3823 3 czerwca 2010 21:49 | ID: 221392 Moja sąsiadka na to chorowała...Niestety nie Żyje..;(Właśnie przez tą chorobę 3 czerwca 2010 21:52 | ID: 221396 Kasiella napisał 2010-06-03 21:49:31Moja sąsiadka na to chorowała...Niestety nie Żyje..;(Właśnie przez tą chorobęPewnie chorowała na coś jeszcze, a półpasiec wystąpił na skutek osłabienia organizmu. To tak jak z umieralnością na grypę - media co i rusz donosiły o kolejnym przypadku, a później okazywało się, że ci, którzy umarli chorowali na coś jeszcze. Babciu Ali, dbaj o siebie, a wszystko będzie dobrze. 9 Guśka Poziom: Maluch Zarejestrowany: 10-01-2010 15:35. Posty: 7481 3 czerwca 2010 21:55 | ID: 221401 kiedyś myślałam, że to chorba osób starszych...ale 2 lata tem mój mąż też przez to przechodził....to bardzo bolesna dolegliwość.....czasmi ból w tym miejscu odczówa do dziś... 10 2iza Poziom: Maluch Zarejestrowany: 11-12-2009 14:04. Posty: 1522 4 czerwca 2010 00:03 | ID: 221494 Z tego co wiem to wirus odpowiedzilny za te choróbsko siedzi sobie we większości z nas ,a dokładniej gdzieś w korze mózgu i czeka tylko na osłabienie ,żeby się uaktywnić . To nic innego jak porażenie nerwów tym właśnie wirusem. Bolesne strasznie ,ale uleczalne i to w miarę szybko. Unikaj przedewszystkim przewiewów i dbaj o dietę bogatą w mikroelementy . 24 czerwca 2010 14:20 | ID: 238097 Chyba zachorowałam na półpaśca :( Wszystkie objawy pasują idealnie, pojawiły się wykwity na skórze. Mąż koleżanki niedano chorował, gdy obejrzała moje plecy stwierdziła że mam takie same objawy. Jutro idę do lekarza. Mam nadzieję, że koleżanka nie okaże się prorokiem. Poniewż półpasiec wywoływany jest przez ten sam wirus co ospa, to zastanawiam się czy istnieje ryzyko że zaraziłam Stasia? Babciu Ali czy dziewczynki zachorowały na ospę, po kontakcie z Tobą w czasie choroby? 24 czerwca 2010 14:32 | ID: 238114 Coccodrillo! Ja już ostry stan mam za sobą. Jeszcze mnie boli w okolicach wykwitów. Boję się, że może być nawrót. Podobno często się zdarza. Idź szybko do lekarza . Nie zwlekaj. Dziewczynki narazie nie zachorowały. Lekarz mówiła, że mogą dzieci zachorować ale nie muszą. Kontakt był częsty i ścisły. Ale wszystko chyba zależy od organizmu dziecka. Najbardziej bałyśmy się i jeszcze się boimy o Majkę. Będziesz bardzo osłabiona , więc wszystkie zbędne obowiązki odłóż na potem. Odpoczywaj, bo ból jest mocny. 24 czerwca 2010 14:37 | ID: 238115 Coccodrillo nie ma co czekać z wizytą u lekarza do jutra. To paskutna choroba. Lepiej jej nie komplikować. 24 czerwca 2010 21:39 | ID: 238483 Dziś nie dałam rady iść do lekarza - u mnie przyjmuje tylko do 14 a ja wróciłam do domu po 16. Ciągle mam nadzieję, że pogryzł mnie jakiś paskudny robaczek, który wywołał tak podobne objawy. Wykwity nie są zbyt duże - dlatego ciagle mam nadzieję. Jutro wszystko się okaże. Trzymajcie kciuki aby to nie był półpasiec. Ja sobie poradzę, tylko boję się o Stasia, jest jeszcze taki malutki... 15 anuulka Poziom: Maluch Zarejestrowany: 19-05-2009 21:14. Posty: 195 24 czerwca 2010 21:55 | ID: 238508 4 lata temu moj maz zachorowal na to chorobsko,bylismy wtedy poza granicami kraju,dostal wysypki tylko po jednej stronie ciala od gory do dolu,bardzo bolalo,mowil ze bola wszystkie miesnie,pamietam ze dostal zyrtec,i jakies leki przeciwbolowe,naprawde mocne,rzadko je bral gdyz nie jest fanem lekow,byl bardzo dzielny,widzialam jak sie meczy z bolu,ja bym pewnie tego nie wytrzymala,przeszlo chyba po jakis 10 dniach,lekarz mowil ze ma szczescie ze nie zaatakowalo oczu i glowy,bo wtedy jest jeszcze gorzej. Jak juz pisalam bylismy poza granicami kraju,mieszkalismy z rodzina z malym dzieckie 3 latkiem nic Mu nie bylo,tzn nie zarazil sie,ale oczywiscie czujnosc i ostroznosc wskazana. Zycze duzo,duzo zdrowka i wytrzymalosci. 16 camea Poziom: Niemowlak Zarejestrowany: 04-11-2009 09:50. Posty: 564 24 czerwca 2010 22:03 | ID: 238514 I jak tam się czujecie, Babciu Ali i Coccodrillku? 24 czerwca 2010 23:42 | ID: 238588 Ja mialam polpasca 3 lata temu, na poczatku myslalam, ze to ukaszenie owada, ale swedzialo i swedzialo, i powiekszalo sie, pod prawym cycuchem usadowione, w koncu poszlam do dermatologa, on od razu stwierdzil, ze to polpasiec, pamietam ze smarowalam zawiesina zeby to podsuszyc,jakies tablety, nie pamietam dokladnie, dodatkowo hydroxyzinka w syropie, coby mnie wygluszyc i zebym sie nie drapala...koszmar to byl, bo trafilo w najwieksze upaly w lipcu. 25 czerwca 2010 10:35 | ID: 238740 No więc mapotwierdzonego półpaśca. Na moje szczęście o łagodnym przebiegu - jedno ognisko wielkości okooo 3-4 cm kwadratowych. Dostałam leki i witaminki. I już nie zarażam :) Czuję sie całkiem dobrze, nawet mnie to za bardzo nie boli, tylko trochę swędzi. 25 czerwca 2010 10:49 | ID: 238741 Jak już pisałam , jest lepiej. Nie boli aż tak bardzo. Wytrzymać można. Co wcale nie znaczy, że nie boli. Zmiany na skórze w wiekszości zginęły. Muszę tylko teraz kupić jakieś cuda na uodpornienie organizmu, bo sama natura nie wystarczy. 20 dziecinka Zarejestrowany: 07-05-2008 11:21. Posty: 26147 25 czerwca 2010 12:30 | ID: 238796 Babcia Ali i Mai napisał 2010-06-25 10:49:05Jak już pisałam , jest lepiej. Nie boli aż tak bardzo. Wytrzymać można. Co wcale nie znaczy, że nie boli. Zmiany na skórze w wiekszości zginęły. Muszę tylko teraz kupić jakieś cuda na uodpornienie organizmu, bo sama natura nie wystarczy. Na uodpornienie mi doradzano tran oraz probiotyki ( po antybiotykach). Półpasiec jest wynikiem reaktywacji utajonego zakażenia wirusem ospy wietrznej i półpaśca (varicella zoster virus, VZV) [1]. VZV (HHV-3 Human herpesvirus 3) jest wirusem z rodziny Herpesviridae – tej samej, do której należą wirusy opryszczki pospolitej. Pierwotne zakażenie skutkuje zachorowaniem na ospę wietrzną. Wirus ospy wietrznej i półpaśca nie ulega eliminacji z organizmu i pozostaje w postaci latentnej w zwojach czuciowych nerwów rdzeniowych i czaszkowych. W późniejszym życiu, w warunkach obniżonej odporności, może dojść do jego reaktywacji, czego skutkiem jest półpasiec. U dzieci nie występuje często, jego przebieg jest zwykle łagodniejszy, a ryzyko powikłań mniejsze niż u osób dorosłych [2]. W trakcie reaktywacji utajonego zakażenia VZV dochodzi do replikacji w zwojach przykręgowych, skąd następuje transmisja wirusa drogą nerwową na obwód do skóry unerwionej przez dany nerw czuciowy. Choroba ma charakter miejscowy. Rzadko, głównie u osób z głębokim niedoborem odporności, może wystąpić wiremia [3]. Ryzyko zachorowania na półpasiec w ogólnej populacji wynosi w przybliżeniu około 30% i gwałtownie wzrasta po 50. [4]. Spadek odporności typu komórkowego, naturalnie występujący w procesie starzenia, przyczynia się do zwiększenia ryzyka zachorowania na półpasiec. U dzieci ryzyko półpaśca jest wyższe w przypadku zakażenia VZV in utero lub przebycia ospy wietrznej w 1. i jest wynikiem niedojrzałości układu odpornościowego podczas pierwotnej infekcji VZV [5]. Ryzyko rozwinięcia półpaśca w pierwszych latach życia u niemowląt z zespołem ospy wrodzonej wynosi 18%. U zdrowych dzieci, u których ospa wietrzna wystąpiła powyżej 2. półpasiec nie jest częstym problemem. Czynnikami predysponującymi do zachorowania w wieku dziecięcym jest niedobór odporności (szczególnie typu komórkowego) spowodowany przebytą niedawno infekcją, leczeniem immunosupresyjnym lub chorobami przebiegającymi z obniżeniem odporności. Za czynnik ryzyka uważa się także astmę oskrzelową [2]. Półpasiec może być spowodowany także wirusem szczepionkowym [5]. Badania dotyczące dzieci poniżej 12. chorujących na ospę wietrzną w latach 2000–2006 oraz szczepionych przeciwko VZV w latach 2004–2006 wykazały, że u dzieci szczepionych ryzyko rozwinięcia półpaśca jest znacząco niższe niż u dzieci, które przebyły ospę wietrzną, tj. zakażonych dzikim typem VZV [6].POLECAMY Obraz kliniczny Półpasiec objawia się wykwitami pęcherzykowymi, zlokalizowanymi jednostronnie, w obrębie jednego, rzadziej dwóch sąsiadujących dermatomów [7]. Na podłożu zaczerwienionej skóry pojawiają się pęcherzyki podobne do tych w ospie wietrznej, następnie dochodzi do ich powiększania się oraz łączenia. Wykwitom towarzyszą inne objawy, takie jak ból zlokalizowany w okolicy zmian skórnych, przeczulica czy świąd [2]. Ból w okolicy zajętego dermatomu może być obecny przed pojawieniem się zmian skórnych (48–72 godz.) [1]. Spowodowany jest ostrą neuropatią, związaną z replikacją wirusa, w obrębie neuronu, stanem zapalnym i zwiększoną produkcją cytokin prowadzących do jego uszkodzenia oraz zwiększenia wrażliwości receptorów bólowych [9]. U dzieci wysiew pęcherzyków jest zwykle mniej obfity niż u dorosłych, objawy neuropatii są minimalne lub nieobecne. Nowe wykwity pojawiają się przez kilka dni, następnie pęcherzyki przysychają w strupki, objawy choroby ustępują całkowicie po około 1–2 tygodniach. W przeciwieństwie do dorosłych neuralgia po przebytym półpaścu występuje bardzo rzadko [7].Lokalizacja zmian różni się w zależności od wieku chorego. U małych dzieci wykwity często lokalizują się w dermatomach unerwionych przez gałązki szyjne i krzyżowe. U starszych dzieci oraz dorosłych zmiany zwykle lokalizują się w okolicy piersiowej i górnej części okolicy lędźwiowej, mogą także dotyczyć obszaru unerwionego przez nerwy czaszkowe, w szczególności nerw trójdzielny [1]. Specyficznym obrazem klinicznym charakteryzuje się półpasiec pojawiający się w obszarze unerwienia nerwu ocznego, pierwszej gałęzi nerwu trójdzielnego. Zajęta jest wówczas skóra czoła, okolicy oka oraz powieki. Zmiany na czubku nosa, nazywane objawem Hutchinsona, świadczą o zajęciu nosowej gałęzi nerwu ocznego [1]. Półpasiec jest mniej zakaźny niż ospa wietrzna. Po bezpośrednim kontakcie ryzyko zakażenia wynosi 20–40% (dla porównania w przypadku ospy wietrznej nawet 90%) [6]. Do zakażenia dochodzi jedynie po kontakcie z zawartością pęcherzyków. Jeśli wykwity są przykryte np. ubraniem, ryzyko zakażenia jest znikome. Powikłania Neuralgia popółpaścowa, będąca najczęstszym powikłaniem u osób dorosłych, u immunokompetentych dzieci jest bardzo rzadka [2]. Najczęstsze powikłania w grupie pacjentów pediatrycznych to: wtórne zakażenie bakteryjne, pozapalna depigmentacja skóry czy blizny w miejscu ustąpienia zmian. Martwicze zapalenie powięzi może wystąpić jako następstwo inwazyjnego zakażenia paciorkowcowego [1]. Zajęcie nerwu ocznego może być powikłane zapaleniem spojówek, zapaleniem rogówki, zapaleniem przedniego odcinka błony naczyniowej oka, zapaleniem tęczówki lub zapaleniem siatkówki. W przypadku reaktywacji VZV w zwoju kolanka dochodzi do porażenia nerwu twarzowego, rzadziej nerwu przedsionkowo-ślimakowego, określanego mianem zespołu Ramsaya-Hunta. Charakteryzuje się on, oprócz porażenia nerwu VII, bólem ucha, niedosłuchem oraz zaburzeniami równowagi. Do powikłań półpaśca w odcinku lędźwiowo-krzyżowym należą pęcherz neurogenny i niedrożność porażenna jelit [2]. U dzieci z niedoborem odporności przebieg półpaśca jest zwykle cięższy, wykwity zajmują więcej niż 1–2 dermatomy, mogą mieć charakter rozsiany, z wykrywalną wiremią i przypominać swoim obrazem ospę wietrzną. Skutkiem wiremii bywa uogólniona postać narządowa z zapaleniem płuc, zapaleniem wątroby, zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych i/lub mózgu czy zespołem wykrzepiania wewnątrznaczyniowego (DIC) [7]. Infekcja VZV uznawana jest za czynnik ryzyka występowania udarów, zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Szacuje się, że ryzyko wystąpienia udaru w ciągu roku od przebycia półpaśca jest o 30% wyższe niż ryzyko populacyjne. Przyczyną tego stanu jest waskulopatia. VZV, przechodząc wstecznie przez zwoje nerwowe (szczególnie nerwów czaszkowych) do ośrodkowego układu nerwowego, bezpośrednio zakaża duże i małe naczynia tętnicze, co może skutkować zarówno martwicą lub zakrzepicą, jak i rozwarstwieniem naczyń i powstawaniem tętniaków, które pękając, są przyczyną krwawień podpajęczynówkowych lub śródmózgowych. Uznaje się, że skuteczne leczenie przeciwwirusowe zmniejsza ryzyko wystąpienia tego powikłania [8]. Diagnostyka U zdrowych dzieci rozpoznanie półpaśca powinno zostać postawione w oparciu o wywiad (przebycie ospy wietrznej) i charakterystyczne objawy kliniczne [7]. Badania laboratoryjne najczęściej nie są potrzebne. W diagnostyce różnicowej należy uwzględnić: zakażenie wirusem opryszczki ludzkiej HSV, liszajec zakaźny, reakcje alergiczne, ugryzienia owadów [5]. Trudności diagnostyczne dotyczą zwykle pacjentów z niedoborem odporności lub w trakcie leczenia immunosupresyjnego, a także w przypadku braku wiedzy o przebyciu ospy wietrznej. Do potwierdzenia rozpoznania można użyć wtedy metod opartych na hodowli tkankowej. VZV jest wirusem trudnym do izolacji i realny czas jego identyfikacji może wynieść od trzech do siedmiu dni. Szybszym sposobem jest metoda immunohistochemiczna, która polega na uzyskaniu komórek nabłonka z dna pęcherzyka i wykryciu w nich białek wirusa [2]. Inną metodą mogącą służyć identyfikacji wirusa jest test cytologiczny Tzancka, który polega na znalezieniu w wymazie z dna pęcherzyka wielojądrzastych komórek olbrzymich [7]. Fałszywie negatywne wyniki są jednak częste, a metoda ta jest mało specyficzna z powodu podobieństwa VZV i HSV [2]. Obecnie najlepszą dostępną metodą diagnostyczną jest metoda łańcuchowej reakcji polimerazy (PCR). Materiałem diagnostycznym jest płyn uzyskany z pęcherzyka [2], a także płyn mózgowo-rdzeniowy w przypadku powikłań, takich jak zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych czy zapalenie mózgu. Dzięki PCR możliwe jest odróżnienie dzikiego typu VZV od wirusa szczepionkowego [5]. Testy serologiczne, w tym komercyjnie dostępne szybkie testy immunofluorescencji, wykrywające za pomocą antygenu monoklonalnego VZV przeciwciała klasy IgM, w diagnostyce półpaśca nie są przydatne [7]. Wykrycie obecności przeciwciał anty-VZV klasy IgG pozwalają określić status immunologiczny osoby, której historia zachorowania na ospę jest nieznana lub niejednoznaczna, szczególnie gdy półpasiec ma charakter rozsiany i wymaga różnicowania z infekcją pierwotną [2]. Wszystkie te metody nie zastąpią badania przedmiotowego i wywiadu, które są podstawą do postawienia rozpoznania. Ryc. 1–2. Wykwity półpaśca zajmujące 3–4 dermatomy zlokalizowane w okolicy lędźwiowej Leczenie Leki przeciwwirusowe, takie jak acyklowir, famcyklowir, walacyklowir, są skuteczne w leczeniu półpaśca [7]. Terapia doustnym acyklowirem jest zalecana u wszystkich dorosłych powyżej 50. chorych na półpasiec [10]. Leczenie redukuje czas trwania i intensywność choroby oraz zmniejsza ryzyko powikłania w postaci późniejszej neuralgii [7]. U zdrowych dzieci powikłanie to jest rzadkie. Wiedza na temat przebiegu choroby u najmłodszych pacjentów dopuszcza możliwość niestosowania leczenia przeciwwirusowego u dzieci z typowym, niepowikłanym przebiegiem półpaśca. Leczenie można podjąć, aby skrócić czas trwania choroby. Ważne jest wtedy, by terapię zacząć najszybciej, jak to możliwe. Szacuje się, że leczenie jest skuteczne, gdy zacznie się je do 72 godz. od pojawienia się pierwszych zmian skórnych. W leczeniu stosuje się acyklowir w formie doustnej w dawce 20 mg/kg 4 x dziennie, maksymalnie 800 mg/dawkę (4 g/dobę) przez 5–7 dni [7]. Zaleca się stosowanie doustnego acykowiru w terapii półpaśca w każdej grupie wiekowej [10]: jeśli zlokalizowany jest w innej okolicy niż tułów (np. twarz, głowa), wysiew zmian jest obfity, choroba przebiega z zapaleniem nerwu/nerwów. Leczenie acyklowirem w formie dożylnej w dawce 500 mg/m2 3 x dziennie (> 12. – 10 mg/kg co 8 godz.) przez 7–10 dni konieczne jest: u dzieci ze stwierdzonymi niedoborami odporności w przebiegu chorób nowotworowych, po przeszczepie szpiku, transplantacji organów, leczonych wysokimi dawkami leków sterydowych, z wrodzonymi niedoborami odporności, dzieci zakażonych wirusem HIV [2], u dzieci, u których półpasiec zajmuje błony śluzowe lub oko [10], u dzieci, u których półpasiec przebiega ciężko lub z powikłaniami narządowymi, takimi jak np.: zapalenie płuc, zapalenie mózgu, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych [2]. Leki antywirusowe stosowane miejscowo, antybiotyki w celu zapobieganiu nadkażeniu, różnego rodzaju pudry lub papki chłodzące nie są rekomendowane [10]. Nie udowodniono zalet stosowania sterydoterapii w leczeniu półpaśca [7]. Zalecane działania wspomagające to: dbanie o higienę, stosowanie miejscowo preparatów odkażających, leczenie przeciwbólowe/przeciwświądowe. Rokowanie Rokowanie u zdrowych dzieci jest dobre, choroba ma najczęściej charakter samoograniczający się. Cięższy przebieg kliniczny i powikłania występują zwykle u dzieci z niedoborem odporności, choć zdarzają się także u dzieci zdrowych [7]. Zapobieganie Profilaktyka półpaśca polega na zapobieganiu zakażeniu pierwotnemu VZV, czyli ospie wietrznej. Amerykańska Akademia Pediatrii rekomenduje dwie dawki szczepionki przeciwko wirusowi ospy wietrznej i półpaśca, pierwszą między 12. a 18. drugą w 4.–6. [1]. Mimo że zdarza się półpasiec u osób szczepionych (wywołany dzikim VZV lub wirusem szczepionkowym), w krajach, gdzie rutynowo stosowane są szczepienia przeciw ospie wietrznej, nie obserwowano wzrostu zapadalności na półpasiec. Według Programu Szczepień Ochronnych na rok 2018, szczepienie przeciw ospie wietrznej jest obowiązkowe (refundowane) dla dzieci do ukończenia 12. z upośledzeniem odporności, ostrą... Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów Co zyskasz, kupując prenumeratę? 6 wydań czasopisma "Forum Pediatrii Praktycznej" Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma Dodatkowe artykuły niepublikowane w formie papierowej ...i wiele więcej! Sprawdź Forum: Dla starających się dziewczyny pomocy! opiekuej sie pewnym maluszkiem ktory jak sie dzis okazalo ma półpasiec ja jak widac moge byc w ciazy a nawet ejsli nie to przeciez sie staram powiedzcie co wiecie o tej chorobie? jak jest grozna w mojej i naszej sytuacji? jak ja leczyc? czy jest zarazliwa? czy moge sie jakos zabezpieczyc by jej nei zlapac? jestem calkiem zielona w temacie, wiem tylkoz e to powazna sprawa….( mama tego maluszka dzwonial dzis spanikowana bo nei wie czy ja powinnam jutro isc do pracy czy nie, bo wie ze sie staramy itd) oswieccie menie jsli cos wiecie dzieki 22 cykl starań Wirus ospy wietrznej i półpaśca (ang. varicella zoster virus – VZV) należy do DNA wirusów z rodziny Herpesviridae i odpowiada za kliniczne występowanie ospy wietrznej i półpaśca. Przenosi się drogą kropelkową oraz przez bezpośredni kontakt z wydzieliną zmian pęcherzykowych na skórze chorego. Objawy zakażenia pierwotnego to gorączka, złe samopoczucie i swędząca osutka ewoluująca do pęcherzyków wypełnionych płynem zapalnym. Okres wylęgania wirusa trwa 9–21 dni. Ospa wietrzna to choroba wieku dziecięcego o wysokiej zakaźności, chory może infekować już w 48 godzin od zakażenia. Ponad 90% zachorowań na ospę występuje u dzieci w wieku 1–14 lat. Ryzyko zakażenia wirusem ospy wietrznej u ciężarnej wynosi ok. 5%. Źródłem zakażenia jest chory na ospę lub półpasiec. U ciężarnych wzrasta ryzyko powikłania pod postacią ciężko przebiegającego zapalenia płuc. W zależności od wieku ciążowego zakażenie wirusem ospy wietrznej może prowadzić do poronienia lub porodu przedwczesnego. POLECAMY Ryzyko wad wrodzonych u dziecka jest niewielkie, wynosi poniżej 2%. Natomiast, gdy dojdzie do infekcji poniżej 20. tygodnia ciąży, może wiązać się z wystąpieniem rzadkiego zespołu wad wrodzonych, który obejmuje: zbliznowacenia skóry, niedorozwój kończyn dolnych, hipoplazję palców, wady wzroku, wady ośrodkowego układu nerwowego oraz opóźnienie psychomotoryczne. Inne objawy obserwowane u płodów matek z przebiegiem ospy to: obrzęk uogólniony, zahamowanie wzrostu wewnątrzmacicznego płodu czy poszerzenie komór bocznych. Ekspozycja na VZV po 20. tygodniu ciąży niesie ze sobą zwiększone ryzyko zachorowania dziecka na półpasiec w pierwszych dwóch latach życia (2%). Zakażenie w okresie okołoporodowym skutkuje ok. 30-procentowym ryzykiem wystąpienia objawowej ospy wietrznej u noworodka. Ze względu na zbyt krótki czas na transmisję swoistych przeciwciał od matki wiąże się z tym bardzo duże ryzyko śmierci dziecka (30%). Po zakażeniu pierwotnym wirus pozostaje w stanie utajenia (forma latentna) w zwojach czuciowych nerwów rdzeniowych. Ponowne uaktywnienie wirusa w stanie obniżonej odporności lub innych czynników sprawczych prowadzi do powstania rumieniowej osutki skórnej w obrębie poszczególnych dermatonów, czyli półpaśca. W odróżnieniu od ryzyka związanego z wystąpieniem ospy wietrznej uważa się, że półpasiec u ciężarnej nie stanowi ryzyka dla płodu, ponieważ nie jest związany z ogólnoustrojową wiremią. Nie ma dowodów na cięższy przebieg półpaśca u ciężarnych, a w trakcie aktywacji zakażenia latentnego nie dochodzi do transmisji dopłodowej wirusa VZV [1–5]. Opis przypadku Pacjentka, lat 34, pierwiastka, zgłosiła się do poradni K w 31. tygodniu ciąży z silnymi dolegliwościami bólowymi zlokalizowanymi po stronie prawej od pachy aż po pępek. Na całym boku skóra silnie zaczerwieniona, wykwity skórne – zmiany pęcherzykowe silnie bolesne i swędzące. Od kilku dni podwyższona temperatura ok. 37,8°C, bóle głowy i ogólne złe samopoczucie. W dzieciństwie przebyła ospę wietrzną. Badanie we wziernikach: tarcza czysta, szyja uformowana, wydzielina śluzowa typowa. Badanie dwuręczne zestawione: część pochwowa szyjki macicy uformowana, długości ok. 3 cm, R-0; przoduje główka płodu balotująca nad wchodem miednicy. Brzuch miękki, niebolesny. Ultrasonografia (USG): w jamie macicy jeden żywy płód płci żeńskiej w położeniu podłużnym główkowym, struktury dostępne w badaniu bez cech patologii. Szacunkowa masa płodu 1370 g. Łożysko na ścianie tylnej. Ilość wód płodowych w normie. Przepływy naczyniowe w tętnicach mózgowych oraz tętnicy pępowinowej w granicach normy. Pacjentkę skierowano na konsultację dermatologiczną i do szpitala zakaźnego. Leczenie: zastosowano doraźne leczenie przeciwbólowe oraz terapię antywirusową. Acyclovir podawano przez 7 dni doustnie w dawkach 4 × 400 mg. Nawadnianie. Kontrola: 2 tygodnie po zakończonym leczeniu pacjentka czuła się dobrze. Rozwój ciąży prawidłowy. Nieznaczna przeczulica w miejscu po przebytych zmianach skórnych. W 38. tygodniu ciąży drogami natury pacjentka urodziła zdrową córkę, waga: 3280 g, 10 punktów w skali Apgar. Przebieg połogu niepowikłany. Podsumowanie Acyklovir hamuje replikację wirusów z rodziny Herpesviridae, w tym także VZV. Hamuje on replikację wirusa podczas wiremii u matki, a tym samym jego przenikanie przez łożysko. Lek ten swobodnie przenika przez łożysko – można go stwierdzić zarówno w tkankach płodu, płynie owodniowym, jak i krwi pępowinowej. W stosowaniu doustnym skraca on czas trwania gorączki oraz łagodzi inne objawy zakażenia VZV, zwłaszcza gdy zostanie podany w ciągu 24 godzin od pojawienia się osutki. W przypadku nieuodpornionych kobiet w ciąży, które zostały narażone na kontakt z zakaźnym chorym na ospę wietrzną, należy profilaktycznie podać swoistą immunoglobulinę przeciwko wirusowi ospy wietrznej i półpaśca – VZIG (ang. varicella-zoster immune globuline). Wskazane jest podanie tej immunoglobuliny w czasie 72–96 godzin od ekspozycji na wirusa. Immunoglobulinę podaje się domięśniowo w dawce 125 jednostek na 10 kg masy ciała, maksymalnie 625 jednostek [1, 2, 4]. Problemem klinicznym u ciężarnej jest przede wszystkim ospa wietrzna. Półpasiec, jako że nie wiąże się z wiremią, nie powoduje niekorzystnych następstw dla płodu. Istotne jest ustalenie statusu odpornościowego kobiety w ciąży lub przed jej planowaniem. W razie braku przebycia ospy w wieku dziecięcym warto pacjentkę zaszczepić, aby dokonana serokonwersja stanowiła zabezpieczenie przed aktywną wiremią w czasie ciąży. Zalecenia Society of Obstetricians and Gyneacologists of Canada nr 274, marzec 2012 r. [1] Zalecane jest szczepienie przeciwko VZV kobiet planujących ciążę lub będących po porodzie we wszystkich przypadkach, w których nie wykazano odporności przeciwko ospie wietrznej. Nie należy szczepić kobiet w ciąży. W razie omyłkowego zaszczepienia ciąży nie należy przerywać. U wszystkich kobiet przed planowaną ciążą należy udokumentować status odporności przeciwko ospie wietrznej. Piśmiennictwo Shrim A., Koren G., Yudin Farine D. Postępowanie w przypadku ospy wietrznej u kobiet w ciąży. Wytyczne Society of Obstetricians and Gyneacologists of Canada nr 274, marzec 2012. Gine i poł. 2013; 3 (85): 43–48 Nowakowska D. Zakażenia i zarażenia podczas ciąży. [W:] Ciąża wysokiego ryzyka. Bręborowicz G. (red.)., Poznań 2006: 843–885 Oleszczuk J., Leszczyńska-Gorzelak B., Wilczyński J. Choroby współistniejące z ciążą. Choroby infekcyjne w okresie okołoporodowym. [W:] Rudolfa Klimka położnictwo. Szymański W. (red.). Kraków 1999: 501–513. Nowakowska D. Zakażenia i zarażenia. [W:] Położnictwo, tom 2. Medycyna matczyno-płodowa. Bręborowicz G. (red.). PZWL, Warszawa 2012: 365–392. Enders G. et al. Consequences of varicella and herpes zoster in pregnancy: prospective study of 1739 cases. Lancet 1994; 343: 1548–1551.

półpasiec u dzieci forum